Azospermi ejekülatta (meni) hiç sperm bulunmaması anlamına gelir ve erkek infertilitenin (kısırlık) önemli sebeplerinden biridir. Tüm erkeklerin %1'inde, infertilite problemi olan erkeklerin ise %10 ila 15'inde görülmektedir.
Azospermi tedavisi cerrahi yöntemlerle sperm elde edilmesi ve bu hücrelerin tüp bebek işlemi için kullanılmasıyla sağlanabilen bir durumdur. Azospermi ile menide çok az sayıda sperm bulunan ağır oligospermi mutlaka birbirinden ayırt edilmelidir. Çünkü ağır oligospermide meni santrifüj edildiğinde az sayıda, ancak mikroenjeksiyon için yeterli sayıda sperm elde edilebilir. Bu şekilde cerrahi sperm elde etme yöntemlerine gerek kalmayabilir İşlem esnasında yumurtalıklardan alınan örnekler hızla laboratuarda incelenerek spermin varlığı araştırılır. Sperm bulunduğunda işleme son verilir.
Cerrahi sperm elde etme yöntemleri (TESE – TESA – mikroTESE) lokal ya da genel anestezi altında uygulanabilir. Hastaneye yatış gerektirmeden ayaktan yapılan işlem olması sebebiyle işlemlerden sonra günlük hayata devam edilebilir.
Erkek üreme kanallarından, içinde spermin hız kazandığı kanal olan epididimlere, ince bir iğne ile girilerek içerisindeki spermlerin aspire edilmesi (emilmesi) yöntemidir. Testislerin içerisinde bulunduğu skrotum isimli kese açılmadan kanala iğne ile girilerek uygulanır. Sadece obstrüktif azospermi (tıkanıklığa bağlı) olgularında uygulanabilir. Bu yöntemle sperm bulunamazsa testisten sperm elde etme yöntemlerine geçilir.
Lokal anestezi veya genel anastezi ile bir enjektör yardımıyla testis dokusunun sıvısı aspire edilir ve sıvı mikroskop altında incelenerek sperm aranır.
Testislerin içerisinde bulunduğu kese üzerinde küçük bir kesi açılırarak testis dokusuna ulaşılır. Testis dokusundan küçük parçalar alınır. Örnekler küçük parçalara ayrılarak mikroskop altında sperm varlığı araştırılır.
İçerisinde testislerin içinde bulunduğu kesede küçük bir kesi açılır. Ameliyathanede cerrah tarafından testis dokusu mikroskop ile incelenerek sperm olması en olası alanlar belirlenerek dokudan çok küçük parçalar alınır. Alınan parça laboratuarda mikroskop altında incelenerek sperm araştırılır.